بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت محمد پیش از هجرت از مکه به مدینه ، حضرت علی را وکیل خود در مکه قرار داد تا امانت های مردم را که نزد آن حضرت بود به مردم برگرداند . حنظله بن ابی سفیان به عمیر بن وائل ثقفی گفت : نزد علی (ع) برو و بگو من هشتاد مثقال طلا نزد محمد (ص) امانت گذاشته بودم و الان آمده ام آن ها را پس بگیرم . اگر علی از تو شاهد خواست ، ما قریشی ها شاهد تو خواهیم بود . اگر این کار را بکنی صد مثقال طلا به تو خواهم داد ؛ از جمله گردنبندی که سیزده مثقال طلا وزن داشت
عمیر پیشنهاد حنظله را پذیرفت و نزد حضرت علی رفت و خواهان پس گرفتن امانت خود شد. حضرت علی به امانت ها که نام های صاحبان آن ها روی آن ها نوشته شده بود نگاه کرد ، امانتی به نام عمیر نیافت . حضرت علی او را نصیحت کرد که از دروغ گفتن دست بردارد ، اما او همچنان بر ادعای خود پافشاری می کرد و می گفت : شاهدانم که همگی از قریش اند ، عبارتند از : ابوجهل ، عکرمه ، عقبه بن ابی معیط ، ابوسفیان و حنظله
حضرت علی فرمود : این حیله دامن خودت را خواهد گرفت و سپس دستور داد شاهدان در خانه کعبه گرد آیند . پس از آنکه شاهدان آمدند ، حضرت علی از عمیر پرسید : امانت را چه زمانی به پیامبر خدا دادی؟
عمیر گفت : نزدیک ظهر
سپس حضرت علی شاهدان را به صورت جداگانه احضار کرد و از آنها در باره زمان تحویل امانت سوال کرد . ابوجهل از پاسخ دادن طفره رفت . ابو سفیان گفت : نزدیک غروب آفتاب
حنظله گفت : آفتاب در وسط آسمان بود که عمیر امانت را به محمد داد . عقبه گفت :عصر
عکرمه گفت : صبح زود . تناقض در گفتار شاهدان روشن بود . افزون بر آن ، سخنان آنان درباره جزئیات تحویل امانت هم دارای تناقض بود .عمیر گفت : محمد امانتم را گرفت و به غلام خود داد . ابوسفیان گفت : محمد امانت را گرفت و در آستین خود قرار داد . حنظله گفت : محمد امانت را گرفت و رو به سوی خود قرار داد و زمانی که می خواست برود آن را برداشت و با خود برد . عقبه گفت : محمد امانت را گرفت و به خانه فاطمه (ص) فرستاد
حضرت علی به عمیر گفت : چرا رنگت پریده است؟ چرا صورتت زرد شده ؟ عمیر که تناقض ها را شنیده بود به ناچار اعتراف کرد . اکنون حقیقت را می گویم ؛ زیرا حیله گر ، سرانجام رسوا می شود . قسم به خدا ، من چیزی به محمد امانت ندادم . اینان مرا فریب دادند تا ادعا کنم امانتی به محمد دادم و این ها پاداش من است ؛ دینار هایی که مهر هند ، زن ابوسفیان ، بر آن ها نقش بسته بود
امیر المومنین علی (ع) فرمود : شمشیری را که در گوشه خانه است بیاورند . شمشیر را آوردند . حضرت علی شمشیر را گرفت و به آنان نشان داد و گفت : این شمشیر را می شناسید ؟
گفتند : آری ، شمشیر حنظله است
ابوسفیان گفت ؟ این شمشیر سرقت شده است
حضرت علی به او گفت : اگر راست می گویی پس غلامت مهلع ، کجاست ؟
ابوسفیان گفت : او را برای ماموریتی به طائف فرستاده ام
حضرت علی فرمود : کاش غلامت می آمد و تو او را یک بار دیگر می دیدی . اگر راست می گویی به غلامت بگو بر گردد . ابوسفیان سکوت کرد . سپس حضرت علی به ۱۰ نفر از بردگان بزرگان قریش دستور داد محلی را بکنند . آنان نیز این کار را کردند و جسد مهلع را که به قتل رسیده بود در آن یافتند . به دستور حضرت علی جسد را بیرون آوردند و به طرف کعبه بردند . مردم از حضرت علی پرسیدند : مهلع را چه کسی کشته است ؟
حضرت علی گفت : ابوسفیان و پسرش به مهلع گفتند : اگر علی را بکشی ، آزادی ! او هم در راه کمین کرد تا مرا بکشد ولی همین که به من حمله کرد من او را کشتم و شمشیرش را برداشتم . آنان بار دیگر خواستند حیله کنند ولی باز هم حضرت علی (ع) حیله آنان را نقش بر آب کرد

از کتاب قضاوت های حضرت علی (ع